Диндәге традицион кыйммәтләр: диалог һәм хезмәттәшлек

Инде традициягә әверелгән фәнни чара Башкортстан һәм Россия төбәкләреннән, 20 якын һәм ерак чит илдән 500дән артык катнашучы җыйды. Быел конференция Идел буе Болгар дәүләтендә ислам динен кабул итүгә 1100 ел тулуга, Россия мөселманнарының Үзәк Диния нәзарәте баш мөфтие вазифасында шәех-әл-ислам Тәлгать Таҗетдиннең 40 еллыгына багышланган тантаналарның бер өлеше булды. Традиция буенча конференция Коръән аятьләрен уку белән ачылды. Шуннан катнашучыларны БР Башлыгы каршындагы Дәүләт-конфессиональ мөнәсәбәтләр советы рәисе Азат Фәттахов сәламләде. Ул Башкортстанда төрле дин тарафдарлары булган 100 дән артык милләт вәкилләре тыныч һәм килешеп яшәве турында сөйләде. «Гасырлар дәвамында без бер-беребезнең гореф-гадәтләрен ихтирам итәбез, күршелек традицияләрен үстерәбез. Милләтара татулык-безнең уртак байлыгыбыз. Гадәттәгечә, ислам безнең республикада аерым роль уйный, ике гасырдан артык вакыт элек нәкъ менә Уфа Россия ислам үзәгенә әверелде. Биредә төзелгән Мөселманнарның Диния нәзарәте Россия исламына тугрылык һәм дәүләтебезгә тугрылык булуын берничә тапкыр раслады", - дип ассызыклады Азат Фәттахов. Ул билгеләп үткәнчә, Башкортстанда классик Россия Ислам мәгарифе нигезләре салынган. Монда Россиянең мөселман элитасы формалашты. Уфада Россия Ислам университетының яңа корпусларын ачу тантанасы революциягә кадәрге чорда Уфа мәдрәсәсенә салынган традицияләрне дәвам итә. "Бүген Башкортстанның мөселман уку йортларында 1400дән артык студент-шәкерт укый. Ислам университеты Якын Көнчыгыш һәм Үзәк Азиянең танылган мөселман уку үзәкләре белән актив хезмәттәшлек итә. Былтыр Үзәк Диния нәзарәте инициативасы белән Евразия ислам мәгарифенә ярдәм итү ассоциациясе оештырыла, анда Казахстан, Кыргызстан, Таҗикстан, Үзбәкстан, Беларусь Мөселманнарының Диния нәзарәтләре керә. Бу безнең дөрес юлдан баруыбызны күрсәтә, ә безнең бөтен тырышлыгыбыз Ислам мәгарифе мәктәбен формалаштыруга юнәлдерелгән», - дип тәмамлады сүзен Фәттахов. Россия ислам университеты ректоры Артур Сөләйманов үзенең сәламләү чыгышында традицион рухи нигезләрне заманча чакырулар фонында саклап калуның мөһимлеген билгеләде. » Конференциянең исеме безне Җир йөзендә кеше булуны, чын һәм киләчәк буыннар өчен иман итүчеләрнең шәхси җаваплылыгын, иҗтимагый тынычлык һәм татулык нигезендә нигез булып торган рухи нигезләрне аңларга кире кайтара", - дип билгеләде Артур Сөләйманов. Ул шәех-әл-ислам Тәлгать Таҗетдин шәхесенә аерым тукталды һәм аны илнең рухи лидеры, хәзерге Россиянең мөселман яңарышы башлыгы дип атады. "Тәлгать Таҗетдин 40 ел элек Мөселманнарның Диния Нәзарәтен җитәкләгәндә, бөтен ил буенча аның карамагында нибары 90 мәчет булган, бүген алар 7000нән артык. Бу бик зур үзгәрешләр һәм аларның башында Таҗетдин бар иде. Кайчандыр ул Ислам яктылыгын күтәреп баручы 40 имамны әзерләргә хыялланган булса, бүген бездә зур бәйрәм, Ислам университетының яңа корпусларын ачу кульминация булачак, ул безгә салынган рухи кыйммәтләрне саклау һәм агарту эшенә хезмәт итә», - дип мөрәҗәгать итте катнашучыларга Артур Сөләйманов. Сөләйманов. Уфада узучы чараның әһәмияте турындагы фикер белән БР Башлыгы каршындагы Дәүләт-конфессиональ мөнәсәбәтләр советы рәисе урынбасары Руслан Карамышев уртаклашты. "Идел буе Болгар дәүләтендә ислам динен кабул итүнең 1100 еллыгы-гомумроссия бәйрәме, аның кысаларында мөселман халкы яшәгән төбәкләрдә чаралар үткәрелә. Без Татарстаннан эстафетаны кабул иттек, чара Чиләбе өлкәсендә Рәсүлев укулары белән тәмамланачак. Уфага 20 ил: Төркия, Сирия, Иордания, БДБ илләре һәм башкалар вәкилләре килде. Конференция Безнең совет, БР башлыгы администрациясе, республика министрлыклары һәм ведомстволары ярдәме белән уза, анда традицион рәвештә дини белем һәм рухилыкны үстерү мәсьәләләре каралачак», - дип шәрехләде ул. Руслан Карамышев билгеләп үткәнчә, әлеге чарада чит илләрнең әйдәп баручы Ислам университетлары җитәкчеләре катнашуы Башкортстан башкаласының исламның дөньядагы иң эре үзәкләренең берсе булуын күрсәтә. "Галимнәр Россиядә ислам тарихын, экстремизм һәм терроризм идеологиясенә каршы тору мәсьәләләрен тикшерәчәк. Без җәмгыятьне берләштерергә ярдәм итүче рухи лидерларыбызга рәхмәтле", - дип сөйләде Кармышев. Конференциянең алдагы программасында: пленар һәм секция утырышлары, Россиянең югары ислам дини мәгариф оешмалары ректорлары утырышы, Россия Ислам университетының яңа корпусларын ачу тантанасы, ислам мәгарифенә ярдәм итү Евразия ассоциациясе Советы утырышы.